Fusie tussen kinderopvang, openbaar en christelijk onderwijs: ‘Als je je deur voor elkaar openzet, kun je elkaar vinden’

Vier jaar geleden begon de fusie naar het huidige IKC De Steltloper. Het openbaar en christelijk onderwijs en de opvangorganisatie in De Wilp (Groningen) dachten op verzoek van het Plaatselijk Belang mee over wat er nodig was om goed onderwijs en goede opvang op de lange termijn voor De Wilp te behouden. "Een integraal kindcentrum was de grote droom, zodat alle kinderen in De Wilp naar één plek gaan. We kwamen al snel bij ons gezamenlijk bestuur, Quadraten, uit. Er bleek dat het wel een fusieschool moest zijn, aangezien er verdeeld 100 en 65 leerlingen op school zaten", vertelt IKC-directrice Anneke Sijtsema.

Daarop volgde een reeks ouderavonden waar met ouders in gesprek is gegaan wat zij wensten voor hun kinderen. "Hier hebben we met bouwstenen gewerkt. En het was fantastisch wat daar loskwam. Behalve dat elke ouder wil dat zijn of haar kind op een veilige, goede plek in de buurt terechtkomt, kwam er ook veel begrip voor identiteit naar voren. Zo gaven ouders van de openbare school aan dat hun kinderen best even een moment stil kunnen zijn als er wordt gebeden. En vanuit de christelijke hoek bleek het ook niet erg te worden gevonden als er niet elke dag een christelijk verhaal wordt verteld."

Laura Roffel, coördinator kinderopvang binnen het IKC, zag ook de toegevoegde waarde van het IKC. "Ik had voorheen altijd het gevoel dat het jammer was dat er een knip zat tussen 3 en 4 jaar, als het kind van de opvang naar de basisschool gaat. Een doorgaande lijn voor kinderen tot 12 jaar is veel beter voor de ontwikkeling van het kind", geeft ze aan. Dat houdt in: dezelfde professionals rond dezelfde kinderen en vanuit één visie en doel samenwerken om de kinderen te begeleiden bij wat ze nodig hebben. "Het is hierbij belangrijk om je eigen belangen opzij te zetten en voor het gemeenschappelijk belang te kiezen."

Daarmee doelt Roffel ook op een gezamenlijke identiteit. Zo is ook tijdens gezamenlijke ouderavonden tussen de opvang en de twee basisscholen gewerkt met bouwstenen, waar bleek dat ouders niet altijd vanuit identiteit voor een school kiezen. "Toen ouders tijdens deze avonden met elkaar in gesprek gingen, bleek dat ze exact hetzelfde willen voor hun kind. Ongeacht hun achtergrond. Je wil dat je kind de tools krijgt om in de toekomst een gelukkig mens te zijn, en een netwerk opbouwt die rijk is en waarin je veel vanuit de maatschappij meekrijgt."

Voor het komen tot een gezamenlijke identiteit heeft Verus-adviseur Erik Renkema de partijen bijgestaan. "Eerst dachten wij heel erg vanuit een kleine kring. Bijvoorbeeld respect voor feestdagen en vieringen in het christendom. Maar Erik wees ons erop dat we breder moesten denken en dat het niet moet zijn dat de ene partij water bij de wijn moet doen. Het moest namelijk ons gezamenlijk verhaal worden, waar we in volle overtuiging achterstaan. En dat je in je doen en laten uitdraagt en tot zijn recht laat komen", zegt Roffel.

Daarom is bewust gekozen voor een levensbeschouwelijke methode waarin niet alleen de Bijbel als bron aan bod komt. ‘’De samenleving is veel breder en je wil kinderen respect meegeven voor anderen. Zo wordt er in de school gesproken over thema’s waar de kinderen mee bezig zijn en hoe er vanuit hun eigen persoonlijke identiteit over zo’n thema wordt gedacht", vertelt Roffel. Sijtsema vult aan: "Door met deze levensthema’s te werken leren kinderen zichzelf meer begrijpen maar krijgen zij ook begrip voor andere kinderen. En dat begint al op een jonge leeftijd, bijvoorbeeld in de kring op de opvang. Het luisteren naar een verhaal van een ander kind en gehoord worden als jij je verhaal vertelt Het lijken simpele waarden en normen, maar het is erg vormend voor onze identiteit."

Op het IKC zijn strakke afspraken gemaakt over levensbeschouwing. Zo besteed iedere groep hier elke week een uur aan. "We doen niet aan geloofsoverdracht, maar laten uit verschillende bronnen alles aan bod komen. Kinderen zijn niet verplicht te bidden, maar laten we kennismaken met geloven om straks zelf een keuze te maken. Bij de intake met ouders vragen we of ze hier ook mee akkoord gaan. Dit werkt voor ons ook om polarisatie tegen te gaan: het respect voor elkaar, elkaar leren kennen en leren samenleven."

Een mooi voorbeeld vanuit hoe de identiteit van IKC De Steltloper ook verder doorsijpelt in de plaatselijke samenleving, is met de komst van een leerling uit Syrië. "Veel van de ouders in het dorp hier hebben een vergelijkbaarder leven met elkaar. Terwijl een Syrisch gezin een wellicht meer onherkenbaar verhaal heeft. Het mooie is dat wij juist opvingen dat andere ouders vanuit het IKC op zoek zijn gegaan naar een halalslager voor dit gezin. Dat vind ik zo fijn om te horen. Dat betekent dat het gezamenlijk gedachtegoed van ons IKC nut heeft. Dat we het sámen doen en dat ouders zich daar ook bewust van zijn geworden", vertelt Roffel.

Want samen doen, dat is en blijft het uitgangspunt van het IKC. Nu en in de toekomst. "Een ander praktisch thema waar we nu gezamenlijk mee bezig zijn, is de huisvesting op één locatie. We zitten nu nog op twee locaties. En willen we onze identiteit nog verder versterken, is het van belang om elkaar dagelijks te zien." Verder blijft het IKC in gesprek met ouders, de identiteitscommissie en de leerlingenraad om kritisch te volgen of de huidige lijn nog past bij de behoeften. "We krijgen soms ook vragen van ouders of we aandacht besteden aan bepaalde vieringen of momenten. We kijken dan samen hoe we dit binnen ons IKC een plek kunnen geven. Zo betrekken we ook de buitenschoolse opvang bij keuzeactiviteiten, zoals dit jaar rondom Halloween. Hierbij is het een vrijblijvende keuze of ouders hun kind mee laten doen, zonder ze voor een groot dilemma te zetten", zegt Sijtsema.

Het grootste bijzondere leermoment uit deze fusie? "Je komt tot de ontdekking dat je soms bepaalde vooroordelen hebt en als je met elkaar gaat praten, kom je erachter hoe het echt zit. Doordat je je openstelt voor elkaar, merk je dat de verbinding met ouders en leerlingen sterker wordt. We focussen ons op wederzijds begrip. Want als je de deur voor elkaar openzet, kun je je elkaar vinden", sluit Roffel af.

Wist je dat je als lid van Verus gebruik kunt maken van drie gratis dagdelen identiteits- en burgerschapsadvies per jaar? Meer informatie: neem dan contact op met Jacomijn van der Kooij.

Verus ondersteunt jou bij alle aspecten hiervan. Om te laten zien hoe we jou kunnen helpen, hebben we onderstaande animatievideo gemaakt.