“Toen ik in 1979 in het onderwijs begon als een jonge leerkracht van 22, gaf ik strikt les uit de boekjes. Vanwege de verzuiling zag ik het openbare onderwijs als enige optie in mijn loopbaan. Wanneer ik samenwerking zocht om over onderwijsinvulling na te denken, deed ik dat ook alleen in het openbare onderwijs. Nu weet ik inmiddels dat het onderwijs veel meer inspirerende kanten kent. Ik ontdekte dat er veel kinderen zijn die meer nodig hebben in het onderwijs dan de standaardlessen. Ik ben een groot voorstander om de eerste tijd met een klas te besteden aan de onderlinge hechting. De oefenstof en opdrachten komen daarna wel. Natuurlijk zijn die dingen ook heel belangrijk in het onderwijs, maar een pedagogische band krijgen met de leerling werd voor mij de leidraad in mijn werk.”
Een eigen verhaal
“Dat een goede band met de leerling de juiste basis is om te kunnen leren en presteren, werd extra duidelijk voor me toen ik met onze school, waarvan ik sinds 2019 directeur ben, in een fusietraject terechtkwam. Als openbare basisschool deelden we het gebouw met een christelijke basisschool. We besloten om een samenwerkingsschool te worden, want waarom zouden er tijdens een open dag twee verschillende directeuren bij één ingang ouders en kinderen welkom moeten heten?”
“Een samenlevingsschool word je niet zomaar. De grootste uitdaging lag in het vaststellen van onze identiteit. Naast de teamleden moesten ook ouders zich hierin kunnen vinden. We zijn met hen in gesprek gegaan over de waarden die zij heel belangrijk vinden in het onderwijs van hun kind. Alle verhalen moeten immers op school aan bod komen, zodat kinderen hun eigen keuzes kunnen maken en hun identiteit kunnen ontwikkelen. Autonomie staat bij ons hoog in het vaandel. Laat de kinderen hun eigen verhaal maar vertellen.”
Leren luisteren naar anderen en jezelf
“Wat ik ook belangrijk vind in het streven naar geïnspireerd en goed onderwijs, is dat we als onderwijsprofessionals onszelf aan elkaar blijven spiegelen. We moeten naar elkaar leren luisteren. Toen ik begon als leerkracht, was ik erg op mezelf aangewezen. Ik moest zelf uitzoeken hoe ik goed onderwijs zou kunnen geven. Jaren later – ruim drie decennia – was het tijdens de fusie een uitdaging om verschillende onderwijsstijlen bij elkaar te brengen. Natuurlijk bestaan er in samenwerking met anderen meningsverschillen over hoe goed onderwijs eruit ziet, maar het feit dat we nu veel meer mogelijkheden benutten om samen na te denken over de invulling ervan, zorgt ervoor dat we veel beter aansluiten op de behoefte van het kind. De fusie hielp ons om de persoonlijke ontwikkeling van het kind écht centraal te stellen. Wanneer je op zoek bent naar hoe je het onderwijs op een goede en inspirerende manier kunt invullen, moet je niet alleen reflecteren op het gedrag van het kind, maar ook op dat van jezelf. Je leert pas wat goed onderwijs is als je zelf aan de slag gaat en de samenwerking met anderen blijft aangaan.”
Zelf aan de slag
Verusadviseur Erik Renkema hielp Peter Pijlman en zijn collega’s in de zoektocht naar de juiste identiteit van de samengevoegde scholen. Hoe kunnen we op school onderwijs vormgeven waarbij kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming goed met elkaar in balans zijn? Dat is een vraag die niet alleen Peter Pijlman bezighoudt. Binnen de programmalijn Geïnspireerd Goed Onderwijs kun je ook gebruikmaken van onze expertise om samen op zoek te gaan naar het beste onderwijs voor jouw leerlingen. Onze nieuwste publicatie Narratief Waarderen helpt je ook om het gesprek over goed onderwijs en een duurzame kwaliteitscultuur aan te gaan in jouw school.

Narratief waarderen
Scholen hebben de opdracht om goed onderwijs te realiseren. Goed onderwijs is gericht op de toekomst van kinderen en jonge mensen en daarmee op de toekomst van de samenleving. Het is een opdracht die nooit af is. Willen scholen de opdracht vandaag en ook morgen waarmaken, dan ontwikkelen zij het beste een duurzame kwaliteitscultuur die stimuleert dat alle betrokkenen in en rondom de school zich telkens richten op dat wat hen met goed onderwijs voor ogen staat.
Download publicatieSamen besturen
Deze pagina is onderdeel van ons domein Samen besturen. Verus wil randvoorwaarden scheppen voor geïnspireerd goed onderwijs. Dat doen we door betrokken te zijn bij elkaar en samen te verbinden als gemeenschap, met begrip voor de positie van leden die in hun eigen leergemeenschap functioneren. Bestuurlijke vraagstukken lossen we samen op, met hulp van collega-bestuurders of een adviseur.