Leergang onderwijshuisvesting: een integrale benadering

In deze praktijkgerichte leergang maken we je in 4 dagen wegwijs in de complexe materie van onderwijshuisvesting. We behandelen hoe je vanuit een visie op schoolgebouwen als leer-, leef- en werkomgeving om kan gaan met de weerbarstigheid van wetten, structuren, samenwerkingspartners, maatschappelijke en organisatievraagstukken. En we zoomen in op de bedrijfsvoering inclusief financiële kaders, randvoorwaarden en het operationele planvormingsproces. Op de 4^e dag sluiten we de leergang af met een excursie naar twee nieuwbouwprojecten.

Met deze leergang willen we bestuurders, beleidsmedewerkers en (ambitieuze) schooldirecteuren inspireren om hun strategische en operationele planvormingsproces voor hun school en/of onderwijsorganisatie vorm te geven. Dat doen we door samen goed te kijken naar de ontwikkelingen die in de maatschappelijke context spelen en welke wensen, behoeften en eisen er zijn vanuit de stakeholders. Vervolgens bespreken we hoe je dit het beste integraal kunt benaderen en implementeren in de visie van jouw school of onderwijsorganisatie. Hierdoor geeft deze leergang je:

• Een integraal beeld vanuit de ‘waaromvraag’ om daarna vanuit de diverse expertisevelden te komen tot strategische en operationele planvorming
• Kennis van het proces van nieuwbouw, verbouw en aanpassing van je onderwijsgebouw vanuit je eigen visie op goed onderwijs
• Overzicht over het veld van betrokken partijen en benodigde deskundigheden
• Kennis van de wet- en regelgeving, planning en fasering, maar ook de wijze waarop je met andere partijen kunt samenwerken en onderhandelen.

Programma
Het programma van deze leergang is interactief, waardoor er veel ruimte is om praktijkvoorbeelden van deelnemers te behandelen.

Module 1: De beginsituatie – we moeten/willen iets met huisvesting = visie

Beginnen met het eind voor ogen: hoe kan het proces worden ingezet vanuit het perspectief van de school als bouwplaats van de samenleving: wat gaan we realiseren, onderwijsvastgoed of een goede en inclusieve leer,- leef- en werkomgeving? Welke maatschappelijke vraagstukken dagen ons uit? Wie zijn er bij betrokken en hoe zorg je voor draagvlak? En welke wetten, regels, procedures en begrippen moet je kennen?

Module 2: Strategische planning van scholen - schakelen tussen locatie- en organisatieperspectief = visie en kaders

Als onderwijsorganisatie is het van belang om te kunnen schakelen tussen het perspectief binnen wijken en de eigen organisatie. Veel onderwijsorganisaties hebben te maken met afname van leerlingaantallen in bestaande gebieden enerzijds en daarnaast de ontwikkeling van nieuwbouwgebieden waar nieuwe scholen gewenst zijn. Welke mogelijkheden zijn er om tot een school in het nieuwbouwgebied te komen, wat betekent dat voor het bestaande scholenaanbod en voor het spel met de gemeente in het kader van het IHP? Ook wordt vanuit juridisch perspectief nader uiteengezet wat de (verwachte) ontwikkelingen zijn op het gebied van het investeringsaanbod voor het PO.

Module 3: Zaken op orde hebben – hard en soft skills, = risico’s en beheersing

Een onderwijsorganisatie is per definitie gericht op de leerling en het kind. Toch is het goed om aan de voorkant (en als het nodig is ook tijdens het proces) alvast kennis te nemen van een aantal veel voorkomende valkuilen en hoe die eventueel zijn te vermijden. Ook worden de voor- en nadelen van bepaalde keuzes toegelicht en besproken. Hierdoor wint het project niet alleen inhoudelijk aan kracht, maar wordt het zeer waarschijnlijk ook minder gehinderd door allerlei afleidende zaken tijdens het proces.

Module 4: Tussen droom en daad, weerbarstigheid en veerkracht = vanuit kaders en randvoorwaarden terug naar visie

Als schoolbestuur heb je voor ogen wat je wilt realiseren. Feit is echter dat je plannen altijd de goedkeuring nodig hebben van de gemeente. Die ziet bijvoorbeeld jouw school graag gehuisvest op dezelfde locatie als een andere school zodat er een campus ontstaat. Het liefst gecombineerd met een zwembad, grote sporthal en appartementen. Of wellicht heeft jouw gemeente beleid geformuleerd dat wanneer het tijd is voor nieuwbouw, er IKC’s moeten worden gerealiseerd. Meerdere scholen en kinderopvang onder één dak. Past jouw plan hierbij? Wat zijn je rechten? Wat moet je borgen? En biedt de regelgeving wel ruimte aan de ambities? Zo, niet hoe los je dat dan op?

Module 5: Van ontwerp naar opening

Op dag 3 krijg je inzicht in het proces vanaf de beschikking van de gemeente tot en met de opening. Na afloop heb je inzicht in de gelaagdheid van het ontwerpproces. Ook heb je weet van nut en noodzaak van het inkooptraject en krijg je gevoel bij het bouwproces. Wat kan er goed en fout gaan? Wat zijn dan de gevolgen en welke mogelijkheden heb je? In groepjes bespreken we hoe je met een conflict om kunt gaan. Tenslotte staan we stil bij de voorbereiding voor een goede ingebruikname. Het uiteindelijke doel is immers een gebouw dat een goede leer-, leef- en werkomgeving is gedurende de levensduur van het gebouw.

Module 6: Oefening baart kunst = naar de praktijk

De middag van dag 3 is gericht op interactie. In een spelvorm gaan we met elkaar in gesprek om elkaars rol (bijvoorbeeld onderwijsorganisaties en de gemeente) nog beter te begrijpen. Hoe kan het geleerde van de vorige modules in de praktijk worden gebracht?

Excursie: Bezichtiging van 2 schoolgebouwen = best practices

Als afsluiting van de leergang gaan we met zijn allen inspiratie op doen in twee nieuwe schoolgebouwen (1 PO en 1 VO). Met de directeur en/of bestuurder gaan we onder begeleiding van Jan Pas (Quadraat Projectmanagement) in gesprek over het proces: wat ging er goed, wat was moeizaam en wat kunnen we hiervan leren?

• Auke Vlonk (kerndocent)
• Simone Volbeda
• Manuel Suurhoff
• Ruben Steur
• Marcel Elsenaar
• Jan Pas (Quadraat Projectmanagement)

PO en VO

Bestuurders, beleidsmedewerkers en (ambitieuze) schooldirecteuren

• 2 oktober 2023 module 1 en 2

• 30 oktober 2023 module 3 en 4

• 27 november 2023 module 5 en 6

• 11 december 2023 excursie

De lesdagen zijn van 9.30 - 16.30 uur (inloop vanaf 9.00 uur). Inclusief lunch.

Kantoor Verus: Korenmolenlaan 2 in Woerden

€ 2.995 inclusief lunches, koffie/ thee en intakegesprek.
Prijs voor niet-Verus-leden: € 3.500

Voor meer informatie: neem contact op met Auke Vlonk.