Publicatie-
datum:

7 maart 2024

Publicatiedatum: 7 maart 2024
Onderwijs en samenleving Samen leven

Er wordt nu veel gesproken over schoolontbijt en de overheid trekt veel geld uit voor scholen om dit te realiseren. Maar Vreugdenhil weet dat kinderen ook vóór de inflatie al zonder ontbijt naar school kwamen. Daar sprong zij dus al ruim twee jaar geleden voor in de bres. “Wij zitten in een wijk met veel armoede en problematiek waar kinderen in opgroeien. Dit komt óók je school binnen. Je kunt zeggen: het probleem wordt op het onderwijs geschoven, maar het ís al in het onderwijs. Leerlingen komen met honger naar school en komen niet aan goed leren toe. Daarom vind ik dat we er wat mee moeten. Maar: het moet niet ten koste gaan van de onderwijstijd. Leerkrachten moeten de focus houden op het lesgeven”, legt Vreugdenhil uit. De Regenboog maakt daarom gebruik van vrijwilligers die het ontbijt verzorgen, ouders die de weggeefkast beheren en andere aanbieders voor het aanbod na schooltijd. Leerkrachten zijn er voor het lesgeven. Juist met dit systeem merkt de school dat de druk bij leerkrachten is afgenomen. Zij voelen dat ze hun verantwoordelijkheid kunnen delen en niet meer overal achteraan moeten naast het geven van hun lessen.

Patroon

Met behulp van het Jeugdeducatiefonds en de hulp van ouders en vrijwilligers is er nu dagelijks een schoolontbijt. Vijftig procent van de leerlingen van de school mag hiervan gebruikmaken, omdat zij zonder ontbijt naar school komen. “Helaas maakt slechts een klein deel van de leerlingen hier gebruik van. Dit zijn voornamelijk de kinderen die ’s avonds niet kunnen eten. En de rest? Een deel weet gewoonweg niet wat ze missen, want ze eten nooit ‘s ochtends. Het is een patroon dat van generatie op generatie wordt doorgegeven. Als ik ’s ochtends bij de deur sta om onze kinderen te verwelkomen en ik van sommige kinderen hoor dat ze niet hebben gegeten omdat ze buikpijn hebben, blijft het elke keer een zorg. Maar zij beseffen niet dat deze buikpijn juist ook kan komen doordat ze niet eten. We geven daarom ook voorlichtingslessen met diëtisten over het belang van een ontbijt. En het samen eten ’s ochtends is niet alleen prettig voor een goede start, maar zorgt ook voor verbinding en het samen zijn in de school.”

Het ontbijt is niet het enige waar de kinderen mee worstelen. Veel gezinnen in de omgeving hebben moeite om rond te komen met de middelen die zij hebben. Dat werd pijnlijk duidelijk toen minister Carola Schouten op bezoek was en gesprekken aanknoopte met de leerlingen. “We hebben al langer deodorant en andere spullen zoals maandverband op de schooltoiletten staan. Kinderen mogen daar gebruik van maken. Maar toen een leerlinge tegen Carola Schouten zei dat ze in de vakantie niet naar buiten kan als ze ongesteld is, omdat er geen maandverband in huis is. Of dat je in de coronatijd tijdens digitaal onderwijs erachter komt dat een kind niet eens een eigen bed heeft. Dan besef je je pas hoe erg het is. En dan kom ik in actie en ga ik kijken naar wat er in mijn macht ligt om deze kinderen te helpen. Mijn referentiekader is mijn zoontje van 7. De basis die hij meekrijgt op school en in zijn leven, probeer ik voor deze kinderen ook te realiseren.”

Weggeefkast

En daarom staat er sinds een tijdje een zogeheten Weggeefkast op school. De kast staat vol met (houdbare) producten die ouders mogen pakken. Er is bewust gekozen om de kast op een zodanige plek te zetten, dat het niet zichtbaar is wie er wat in zet of er iets uithaalt. “Er heerst namelijk ook erg het gevoel van schaamte als je niet rond kunt komen. Dat willen wij niet verergeren. Wij willen juist een helpende hand bieden, met alle privacy in ons achterhoofd”, vertelt Vreugdenhil. Ouders, vrijwilligers of buurtbewoners die iets kunnen missen, mogen doneren. Het resterende ‘gat’ wordt aangevuld door het Jeugdeducatiefonds. “Wat wij zelf niet kunnen verzorgen of krijgen voor de leerlingen, vragen we via hen aan. Weinig papierwerk en geen langlopende procedures: dat maakt het voor ons aantrekkelijk om op deze manier te werken. Andere scholen zullen wellicht meer balans hebben in de inkomens van ouders, zodat een kast sneller wordt gevuld. Dan wordt het al snel een systeem op zich. Bij ons heeft dat wat meer voeten in de aarde. Wij zijn daarom erg blij met het fonds.”

Naschoolse club

Verder biedt De Regenboog ook naschoolse clubs aan waar kinderen tot een uur of vijf kunnen verblijven. Behalve de verplichte zaken als huiswerkbegeleiding, zwemlessen en thematische lessen over de wereld of politiek, mogen kinderen ook zelf activiteiten aandragen. “Als zij bijvoorbeeld willen leren rappen of gitaar spelen, dan gaan wij kijken hoe we dat met organisaties in de omgeving kunnen regelen. Deze specifieke lessen duren tien weken, zodat de leerlingen ook de kans krijgen om hun talenten te ontdekken en hun identiteit te ontwikkelen. Want je merkt dat kinderen in achterstandsposities daar veel meer moeite mee hebben, en zichzelf op latere leeftijd tegenkomen als het gaat om studie- of baankeuze. Dat willen wij voor zijn”, zegt Vreugdenhil.

Behalve het ontdekken wie ze zijn, krijgen kinderen op deze manier ook het clubgevoel mee. Ze kunnen hier net even wat losser zijn dan in de klas en ontmoeten op die manier ook leerlingen vanuit andere groepen of klassen. “Ook gaan we elke woensdagmiddag op museumbezoek in de buurt. We willen hierin ook laten zien dat de wereld groter is dan de omgeving waarin ze leven. Zo zijn ze zo goed mogelijk voorbereid op hun toekomst.”

Ook jouw verhaal doen?

Veel scholen in Nederland maken zich op hun eigen manier hard tegen armoede die de school binnenkomt. Binnenkort verschijnt dan ook het verhaal van VCO Midden- en Oost-Groningen. Een bestuur met twintig scholen dat met veel intergenerationele armoede te maken heeft. Hoe pakken zij de handschoen op?

Heb jij ook initiatieven waarvan je denkt: dit moeten andere scholen ook weten? Laat het ons weten! Het aanvliegen van armoedeproblematiek doe je niet alleen, maar samen!

Samen leven

Deze pagina is onderdeel van ons domein Samen leven. Verus wil bijdragen aan een vrije, inclusieve en pluriforme samenleving. Nu en in de toekomst. Dit doen we door invulling te geven aan de vrijheid van onderwijs met geïnspireerd goed onderwijs en met oog voor maatschappelijke problemen en kansen.

Verus

Gerelateerde berichten