Volgens de nieuwe wet, die in november 2021 is ingegaan, krijgen scholen alleen bekostiging als er voldoende belangstelling van ouders is en na een positieve kwaliteitstoets door de Inspectie van het Onderwijs. De inspectie beoordeelt de verwachte kwaliteit op basis van onder meer de inhoud van het onderwijs en voorzieningen voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Dit jaar zijn er veertig aanvragen voor het primair onderwijs ingediend en 16 aanvragen voor het voortgezet onderwijs. De meeste aanvragen zijn gedaan door bestaande besturen.
Verus heeft de afgelopen jaren de nieuwe wet met een kritische blik gevolgd. Zo schreven wij een position paper over hoe we toentertijd tegenover de wet stonden. Na het aannemen van het wetsvoorstel zijn wij binnen Verus tevreden over het plan dat is aangenomen, al waren er nog wel enkele kanttekeningen te plaatsen.
Eveneens kun je bij ons terecht voor onze hulp en expertise op het gebied van burgerschapsvorming, waarbij de inrichting hiervan ook bij deze wet een grote rol speelt.
PO
In het primair onderwijs ging het om 29 aanvragen om een nieuwe school op te richten en 11 aanvragen om nevenlocaties te verzelfstandigen. Van de 29 aanvragen voor nieuwe scholen zijn er 22 goedgekeurd. Andere initiatieven trokken zich terug, konden op te weinig belangstelling van ouders rekenen of kregen een negatief advies van de inspectie, omdat de te verwachten onderwijskwaliteit onvoldoende was. Van de 11 aanvragen voor verzelfstandiging trok één zich terug. De andere 10 aanvragen zijn goedgekeurd.
VO
Van de 16 aanvragen in het voortgezet onderwijs zijn er 2 goedgekeurd. De meeste aanvragen kregen een negatief advies van de inspectie, meestal omdat de inspectie de invulling van het burgerschapsonderwijs onvoldoende vond. Ook lukte het circa de helft van de aanvragen niet om voldoende ouderverklaringen aan te leveren.
Stijging in PO
Ondanks de hogere eisen om een school te starten is het aantal positieve aanvragen in het primair onderwijs ongeveer verdubbeld. In het voortgezet onderwijs is geen stijging te zien. De stijging in het primair onderwijs is waarschijnlijk te verklaren door het grote aantal aanvragers dat gewacht heeft op de nieuwe stichtingsprocedure. Deze aanvragers kregen onder de oude stichtingssystematiek geen voet aan de grond. In het verleden was de stichting van bijzondere scholen namelijk gebaseerd op een ‘richting’, zoals Rooms-Katholiek. Het stichten van een nieuwe school in de buurt van een school met dezelfde richting was erg lastig, ook al werd er een ander onderwijsconcept gehanteerd. In de nieuwe wet speelt de richting geen rol meer bij het besluit om nieuwe scholen te bekostigen.
Bron: Ministerie van OCW
