’Kinderen kunnen alleen leren als ze zich veilig op school voelen: dat is onze opdracht’

Een vereniging met scholen verspreid over heel de stad Rotterdam en omgeving: daar merk je wel de gevolgen van de polarisatie door corona. ‘’Maar er zit wel een verschil tussen de veiligheid in de scholen en in de stad. We merken rondom de school wel dat het lontje steeds korter wordt door de polarisatie, segregatie en radicalisering. Maar wij proberen, zeker rondom de coronadiscussie, neutraal te zijn. Iedereen mag zijn eigen keuzes maken over wel of niet vaccineren, ook al ligt de vaccinatiegraad onder leerlingen op sommige scholen zelfs onder de 35%. De school moet een plek zijn waar leerlingen rust vinden in de gezagsstructuur.’’

Maar de schoolcultuur staat lijnrecht tegenover de straatcultuur. Die dynamiek is daar heel anders. ‘’Zodra ze de schooldeuren verlaten, komen leerlingen in die straatcultuur terecht. Hierin zien zij de polarisatie, dat soms zelfs tot rellen of demonstraties leidt. Ook de familiecultuur is bij sommige groeperingen heel sterk. Dat is iets waar wij als scholenvereniging rekening mee moeten houden’’, zegt Mittelmeijer.

Daarom werkt de vereniging samen in een driehoek met de politie en jeugdzorg. Als er in de wandelgangen over rellen wordt gesproken, kiest CVO er bewust voor om de leerlingen langer in de scholen te houden. ‘’Dat kan in Rotterdam-Zuid heel goed, vanwege de verlengde lestijden en huiswerkbegeleiding. We proberen ze zolang mogelijk binnen te houden, zodat ze niet met de ontwikkelingen op straat worden geconfronteerd. Dat helpt pedagogisch gezien heel erg om ze in de veiligheid van school te laten bewegen’’, meent Mittelmeijer.

Die verlengde lesdagen zijn absoluut geen straf. Daar wordt juist ook ingezet op creatief aanbod als muziek of culturele activiteiten. ‘’Elk kind kan hierbij iets kiezen wat past waar hij of zij op dat moment behoefte aan heeft. Hierdoor komen ze met nieuwe dingen in aanraking waar ze anders niet tot komen en komen ze minder in de straatcultuur terecht.’’

Op de scholen wordt, soms incidentgedreven, besproken wat er op de straat gebeurt. Wat op schoolniveau ook speelt, is dat bij CVO intensieve samenwerking is met de politie en jeugdzorg. Stichting Jeugd Op Zuid, jeugdwerkers die expert zijn op het gebied van jeugdproblematiek in Rotterdam-Zuid, kennen veel van de kinderen al en komen op sommige CVO-scholen regelmatig met leerlingen praten om preventief het gesprek te vieren. ‘’Zij kunnen snel opsnorren of er iets gaande is op straat en de verbinding leggen met school. Ze gaan de dialoog met leerlingen op schoolniveau aan. We proberen hiermee een net te sluiten waarin we preventief signalen opvatten, zonder kinderen in een harnas te zetten.’’

Behalve escaleringen die mogelijk op straat en in de wijken gebeuren, vindt CVO het ook haar verantwoordelijkheid om objectieve informatie over de pandemie en vaccinaties te geven. ‘’Het is een ethisch vraagstuk, wat wel spanningen met zich mee kan brengen. We kiezen niet voor vaccinatiebussen bij ons op de schoolpleinen, want daarmee maak je de keuze voor een ander. Je geeft daarmee de ruimte van de school weg aan de overheid die als doel heeft iedereen te vaccineren. Bij ons rees de vraag: wat doen we dan met voorlichting? We willen geen partij kiezen, maar hebben wel de maatschappelijke verantwoordelijkheid om leerlingen van juiste, objectieve informatie te voorzien.’’

Daarom focust CVO zich op haar scholen, in afspraken met de GGD en huisartsencollectief, op voorlichting over de feiten. ‘’Er doen veel spookverhalen over vaccineren de rondte op sociale media. We willen kinderen de gelegenheid geven om op basis van objectieve informatie over de gevolgen van vaccineren een eigen keuze te maken, zonder daarbij te sturen’’, zegt Mittelmeijer.

En behalve de vaccinatiekwestie, spelen er op de scholen ook andere actualiteiten naar aanleiding van het thuisonderwijs dat leerlingen eerder hebben gevolgd. ‘’Daar zit ook een bestuurlijke zorg. De continuïteit van het onderwijs, met name op het sociaal-emotioneel gebied van leerlingen, heeft door deze periodes een deuk opgelopen.’’ Daarom zet CVO de meeste middelen van het Nationaal Programma Onderwijs in om kinderen weer goed te laten landen. ‘’Elk begin van een nieuw schooljaar is vaak turbulent. Kinderen moeten wennen aan een nieuwe start, maar dit jaar loopt dat veel langer door doordat kinderen zolang thuis zaten.’’

Daarmee doelt Mittelmeijer op dat ze zich extra inzetten om kinderen weer meer te laten verhouden naar elkaar. ‘’In het thuisonderwijs kun je het cognitieve deel nog wel relatief goed oppakken, maar de sociale interactie komt niet tot stand. Juist deze interactie hoort bij het ontwikkelingsproces van kinderen om zich te leren verhouden tot anderen. We hebben gemerkt dat dit weinig heeft plaatsgevonden. Daarom is met de NPO-middelen onze grootste prioriteit het sociaal-emotioneel welzijn van de leerlingen. Daarmee is het nu weer extra jammer dat excursies en kampen weer zijn afgeschaald. Dat merk je meteen weer aan de dynamiek in de school. We proberen dat wel op te vangen met binnenschoolse activiteiten zoals quizzes.’’

CVO wil in deze tijd vooral een veilige plek voor haar leerlingen op de scholen creëren. ‘’Kinderen kunnen alleen leren als ze zich veilig voelen. Dat is onze opdracht en daarmee kunnen wij een bijdrage leveren. We willen leerlingen laten merken dat ze fouten mogen maken tijdens het leerproces en dat dit oké is.’’ Ook beweegt CVO daarin mee met haar christelijke identiteit. Een aantal jaren geleden heeft de vereniging er bewust voor gekozen om naar inclusief christelijk onderwijs te gaan. Dit houdt in dat de scholen diversiteit vanuit verschillende levensbeschouwelijke achtergronden omarmt.

‘’Die diversiteit is juist ook een kracht. We willen kinderen namelijk zo goed mogelijk voorbereiden op de samenleving. Vanuit onze christelijke waarden begeleiden we hen naar volwassenheid en geven we normen en waarden mee. Ook willen we kinderen meegeven dat verschillende levensbeschouwingen in verbinding staan met elkaar in plaats van enkel tegenstrijdig zijn. Vanuit onze waarden willen we laten zien dat je naast elkaar kunt leven in de samenleving, ook al is je achtergrond anders. Van het eerst exclusieve christelijk onderwijs maken wij de beweging naar inclusiviteit en verbinding.’’