Publicatie-
datum:

28 oktober 2020

Publicatiedatum: 28 oktober 2020
Identiteit

De meest persoonlijke ervaring voor Kelder is dat zij dankzij haar verschillende werkzaamheden de vitaliteit bij zichzelf heeft teruggevonden. ‘Nadat ik enkele jaren als docent bij Hogeschool KPZ werkte, merkte ik: ik moet er iets naast hebben. Ik wilde mezelf ontplooien en weer het veld in’’, vertelt ze. Nu blijft ze in contact met studenten én is ze betrokken bij het primaire proces op scholen. ‘’Het is ontzettend leuk dat ik nu in de begeleidende rol zit. De ervaringen die ik op doe als identiteitsbegeleider op scholen van Aves koppel ik namelijk ook weer terug naar mijn pabo-studenten.’’

Identiteit

Als identiteitsbegeleider komt Kelder op verschillende scholen en werkt ze daar met teams. ‘’Ik merk dat hier de wens is om gesprekken met elkaar te voeren, maar dat het vaak nog in het onbewuste ligt. Het gaat om het gezicht van de school: de ogen staan voor de levensbeschouwelijke en pedagogische identiteit. Deze twee bepalen uiteindelijk welke kant onze neus op wijst.’’

Ook is zij op veel scholen dit jaar voor het eerst. ‘Bij zo’n eerste ontmoeting vragen teams zich met regelmaat af wat ik daar kom doen als identiteitsbegeleider.’’ Zo geeft ze het voorbeeld dat dit vaak als iets ‘extra’s’ wordt gezien, terwijl het juist het tegenovergestelde kan betekenen. ‘’Samen kritisch kijken naar welke keuzes je kunt maken.’’

Draaikolk

Als (startende) leerkracht word je soms in een enorme draaikolk gezogen. Er komt ontzettend veel op je af in die eerste jaren. Daarom is het belangrijk om de verbinding te blijven zoeken met je eigen binnenkant. ‘’Als ik dingen lees over vitaal leraarschap, valt het me op dat ik veel tegenkom over coaching en begeleiding voor startende leerkrachten. Volgens mij moet je juist aandacht hebben voor de vraag: hoe maak je verbinding met je eigen binnenkant?’’

Daarmee doelt Kelder op bewustwording van je eigen gaten en hoe je deze kunt vullen. ‘’Denk bijvoorbeeld aan persoonlijke ontwikkeling. Als ik hier een periode veel behoefte aan heb, moet ik die ruimte ook krijgen. Niet in de trant van minder werken, maar dat ik de ruimte krijg én zelf maak om dit te doen. Vanuit het vertrouwen dat ik dat doe op het moment dat ik dat nodig heb.’’ Zij merkte toen ze van haar werk als docent in het voortgezet onderwijs naar pabo-docent op het hbo ging, dat er een enorme diversiteit en hoeveelheid taken op haar afkwam. ‘’Ik gaf op een gegeven moment nauwelijks meer les. Voor mezelf wist ik toen: ik moet op zoek naar een nieuwe balans. De bal ligt bij jezelf. Als je er niets mee doet en geen actie onderneemt, dan kan je het ook niet veranderen. Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.’

Helikopter

Voor net afgestudeerde leerkrachten, maar ook voor ervaren docenten, kan dit een enorme stap zijn. ‘’De kracht zit er voor mij in dat ik mijn studenten laat ontdekken hoe zij die gaten kunnen opvullen. De vraag durven te stellen wat zij nodig hebben en wat ze missen. Ze moeten helikopteren en keuzes maken.’’

Kelder benadrukt dat net afgestudeerden vaak nog kritische vragen stellen. ‘’Maar ik merk ook hoe snel dit kan verdwijnen als ze in de praktijk terechtkomen. Het is juist de kunst om die vragen wél te blijven stellen en dat hier ruimte voor wordt gemaakt.’’

Als de jonge leerkrachten ruimte krijgen om dit soort vragen (kritische, vertragende, waarom- en waartoe vragen) te stellen, gaan zij ook de dialoog aan met de (meer) ervaren collega’s. En dat komt samen weer tot mooie gesprekken. ‘’De meer ervaren leerkrachten denken vaak: kom maar, schud me maar op. Maar dit gebeurt niet als je er geen ruimte voor maakt. Daarin ligt een belangrijke rol voor een leidinggevende. Er moet ruimte zijn voor verschillende stemmen én tegengeluid om zo vitaal mogelijk te blijven.’’

Stok achter de deur

Deze ruimte probeert Kelder bij de scholen van Aves ook te creëren. Zo heeft elke school daar een identiteitsbegeleider. ‘’Ik word twee keer per jaar uitgenodigd in teams om dit soort gesprekken te voeren. Tussendoor krijgen de teams vaak opdrachten waar ze aan kunnen werken. Dat is een mooie eerste stap’’, meent ze. Voor de scholengroep is het ook een goede stok achter de deur, door er een professional op te zetten. ‘’Daarmee erkennen ze dat dit belangrijk is en maken ze expliciet ruimte voor het (doordenken van) ‘samen school zijn’.

Al met al hoopt zij dat scholen en teams op die manier ruimte maken voor gesprekken en elkaars leegte opzoeken. Want een leegte hebben, is niets negatiefs. ‘’We zijn heel erg instrumenteel en praktisch ingesteld. We willen alles graag invullen en controleren, zowel voor onszelf als voor anderen. Terwijl het opzoeken en omarmen van deze leegtes juist een uitnodiging bevat voor het stellen van vragen en het komen tot dialoog. Dus kijken naar wat jij zelf nodig hebt, waar je mee zit of waar je misschien een tegengeluid hebt ten opzichte van andere collega’s. ‘’Uiteindelijk versterkt elkaar dit in een team. Tuurlijk zijn er dan verschillen zichtbaar en zal het soms wrijving, weerstand of frictie opleveren. Maar juist daar ontstaan goede gesprekken en kom je terug bij vitaliteit.’’

Vitaal en veerkrachtig leraarschap is het thema van onze jaarlijkse Verus Identiteitsdag op 4 november. Wil je je ook aanmelden voor deze online dag? Bekijk hier het evenement van de Verus Identiteitsdag.

Gerelateerde berichten