Een duurzamer onderwijs: hoe werk je hier naartoe?

Vorige week woensdagmiddag was het Nederlandse deel van deze conferentie, waarbij zo’n 70 afgevaardigden van ministeries, onderwijsorganisaties, gemeenten en natuur- en milieuorganisaties aanwezig waren. Daaruit bleek dat veel ministeries met hetzelfde bezig zijn: zonnepanelen op schooldaken, aanleg van groene schoolpleinen en Duurzame school zoals er ook de Gezonde school is ontwikkeld. Maar er zijn nog teveel regels en regelingen die dit ingewikkeld maken. Het moet voor scholen makkelijker en aantrekkelijker worden om deze zaken in het belang van de leerlingen te doen

Ook is in de zogeheten Sustainable Development Goals een doel verwerkt waar het onderwijs direct bij betrokken is: het kwaliteitsonderwijs. Dit houdt onder meer ook in dat leerlingen leren omgaan met duurzame vraagstukken die onze samenleving bezighouden. De Whole School Approach geeft een denkkader wat hierbij kan ondersteunen. Verder biedt WSA een integrale aanpak voor duurzaamheid in het gehele schoolsysteem. Zowel in de bedrijfsvoering, het curriculum en de visie van de school.

Tijdens de bijdragen in de conferentie werd ook duidelijk dat we opnieuw moeten kijken naar de rol van onderwijs als onderdeel van de samenleving. De manier van leren vraagt in deze tijd om andere accenten. Een curriculum met focus op meetbare kwalificatiedoelen met daarnaast steeds meer maatschappelijke vraagstukken, is niet te doen voor scholen. Als je juist teruggaat naar de pedagogische opdracht van de school, zitten veel van deze maatschappelijke vraagstukken al in de bedoeling van het onderwijs. Voor een deel zal de curriculumherziening van curriculum.nu hieraan bijdragen.

Verder zit duurzaamheid ‘m ook in hoe we met leerlingen omgaan. ‘’Want als het niet goed voelt van binnen, hoe kun je dan verwachten dat je van buiten kunt presteren?’’ zegt leerlinge May. Daarom wordt er met haar docent Nederlands gemediteerd om zo de school tot fijne leefomgeving te maken en zo waarden en welzijn aandacht te geven.

Leerling Merel adviseert de ministeries van Nederland om zo veel mogelijk projectweken en 'lessen over het leven' te geven, het liefst zonder cijfers. "Van cijfers leer ik veel minder dan van een projectweek over een urgent probleem uit de samenleving." Zo word je echt voorbereid op de toekomst. "In ons Eco-team richten we ons dit jaar op twee doelen: minder afval op school en het thema mensen: voelt iedereen zich thuis op school?'

‘’Jongeren zijn niet alleen de toekomst, maar ook het nu’’, zegt Roman Lenders van de Jonge Klimaatbeweging. Het liefst ziet hij dat alle niveaus in het onderwijs langer bij elkaar in de klas zitten. ‘’We zitten allemaal in een hokje, maar hoeveel respect hebben we nu echt voor elkaar? Laten we elkaar meer waarderen en samen één team zijn om het klimaatprobleem op te lossen.’’

Verusadviseur Marcel Elsenaar was namens Verus aanwezig bij de conferentie. Samen met bestuurder Harrie van de Ven van Optimus deed hij ook een bijdrage. In zijn toelichting die hij tijdens de conferentie uitsprak, legde hij de nadruk op een aantal noties uit De school als bouwplaats van Erik Borgman. Ook werd er speciale aandacht gevraagd voor scholen in sociaaleconomisch zwakkere wijken en regio’s. Samen met de overheid willen wij deze doelgroep helpen, zodat leerlingen meer gelijke kansen krijgen. Het terugdringen van het meritocratisch denken zien we als onderdeel van onderwijs voor een duurzamere samenleving.