Dit was het hoopvolle deel van zijn verhaal. Wij kunnen er op vertrouwen dat we deel uitmaken van een natuur die zelf op herstel gericht is. Dat sloot mooi aan op de middagsessie ‘ora et labora’ waarvoor Marcel Elsenaar een oproep deed om bewust om te gaan met tijd, en om ook gaten in de dag te maken. We wisselden verschillende manieren om daar aan vorm te geven uit en concludeerden dat we juist nu heel erg merkten hoe nodig de nutteloze tijd tussen en rond je werkzaamheden eigenlijk is.
Onder druk
Bijzonder was dat ten Bos de bureaucratisering niet alleen als probleem zag, maar ook benoemde hoe bureaucratie ons beschermt: je hoeft niet alle keuzes zelf te maken, en daarmee is ook niet alles jouw verantwoordelijkheid meer. Maar het betekent wel dat je je niet moet laten overweldigen door alles dat voorgeschreven is of lijkt. In de middag resoneerde dat ook in de groep die aan de slag ging met het goede gesprek, ingeleid door Franciska Soepboer van de Carmel-scholen. Gesprekken waarbij je ruimte ervaart om jezelf in te brengen en zo praktische wijsheid met elkaar deelt, hoe vaak heb je die nu? De deelnemers kunnen er in hun scholen mee aan de slag.
Ontmoeting
Het intieme van onderwijs legde Ten Bos ook uit aan de hand van het onderscheid tussen een product en een dienst. Een product wordt geproduceerd, daarna pas geconsumeerd. Bij een dienst ontstaat de waarde in de interactie. Dat maakt een groot verschil uit, en daarom moeten we ons ook blijven inzetten voor het leraarschap met hart en ziel. De groep die in de middag in gesprek ging over het thema dat Myrthe Kelder inbracht over de ontmoeting tussen beginnende en ervaren leerkrachten in een team ervaarde dat in de praktijk doordat de deelnemende Pabo-studenten volwaardig deelnamen en konden ervaren dat hun bijdrage aan het onderwijs (en aan deze dag) heel belangrijk is.
De ontmoeting tijdens de identiteitsdag was anders dan andere jaren. Er waren natuurlijk ook technische leerpunten die we graag meenemen naar volgende evenementen die we gaan organiseren. Maar zoals Mark Buck aan het einde van de dag Augustinus citeerde: “wij zijn de tijden”. We laten ons niet verontrusten, we oefenen ons in de onverstoorbaarheid en blijven leren en zoeken elkaar op om wijsheid en goede praktijken te delen. Volgend jaar op 3 november!
Benieuwd naar het hele verhaal van René ten Bos?
Bekijk hier ook een fotoimpressie van de Identiteitsdag.