Meteen na de persconferentie 21 april waarin premier Rutte het verlossende woord sprak dat het primair onderwijs weer gedeeltelijk openging, wist Hanneke de Frel: “dat wordt weer een enorme klus om alles goed regelen, al helemaal met de meivakantie een paar dagen later voor de deur.” Al was de omschakeling niet zo groot als in maart naar het online onderwijs, zegt ze, toch was er flink werk aan de winkel: roosters maken, beslissingen nemen, maatregelen treffen om het anderhalve meter afstandsonderwijs mogelijk te maken, ouders informeren, desinfecterende materialen bestellen, noem het maar op. “We hebben de volgende dag meteen een directieoverleg gepland, met daar achteraan een MT-vergadering en nog een digitaal met het team. Knipogend: “dat het op die manier prima kan, daar zijn we nu in korte tijd wel aan gewend geraakt.’’
Snel handelen

Met het team hakte ze daarop in korte tijd de knopen door. Zo werd besloten dat elk kind om de dag naar school komt, ofwel in halve groepen eens in de twee dagen. “Dat komt er op neer dat een kind de ene week op maandag, woensdag en vrijdag les krijgt, en de andere week op dinsdag en donderdag. Niet ideaal vinden we maar een week heeft nu eenmaal vijf dagen en je wil alle kinderen uiteindelijk evenveel lestijd geven. Dan moet je dus steeds wel switchen.” Althans, zo dáchten De Frel en haar team. “Pas later kwamen we erachter dat je er ook voor mocht kiezen om één dag in de week dicht te blijven, waarmee je een even aantal dagen overhoudt en wel een vast rooster kunt volgen. Maar toen hadden we alles al gecommuniceerd naar de ouders. En we moesten wel snel handelen, want een paar dagen later was het al vakantie.”
Half uur eerder dicht
Nog een beslissing die genomen moest worden, was hoe de schooldagen eruit gingen zien. De Frel: “Wij zijn een vijf-gelijke-dagen-school. Dat betekent dat we normaal gesproken elke werkdag van half negen tot twee uur open zijn. We hebben er nu voor gekozen om een half uur eerder dicht te gaan, dus om half twee. Daardoor moesten we wel iets regelen met de BSO. We hebben afgesproken dat de kinderen nu dat half uur bij hun leerkracht blijven en daarna opgehaald worden door de opvang, en dat kinderen uit een gezin er op dezelfde dag zijn.”
Verder is besloten dat schooldagen met name gebruikt worden voor de instructies, waarbij alleen de kernvakken aan bod komen; rekenen, taal, (technisch en begrijpend) lezen en schrijven. “Andere vakken als aardrijkskunde en gym doen we niet.” Het online onderwijs stopt vanaf maandag in principe bij De Vlinderboom. “Kinderen krijgen opdrachten mee die ze op de dagen dat ze thuis zijn moeten uitvoeren.“ Alle afspraken met het team zijn vastgelegd op zogenaamde afsprakenkaarten, die hen daarmee duidelijkheid en houvast geven, legt De Frel uit.
Reacties ouders
Hoe de ouders reageerden op de maatregelen? “We hebben hen een brief gestuurd van maar liefst drie kantjes. Best lang vond ik zelf, maar wat ik ervan terugkreeg, is dat ze heel blij waren met de duidelijkheid die we hen bieden over wat er wel en niet kan en van wat er van hen verwacht wordt. Zo mogen ze straks de school niet meer in en zijn ze nog maar tot het hek welkom, bij de beide ingangen van ons gebouw. Daar staat dan iemand van ons in een felgekleurd hesje om de kinderen op te vangen. Wij verwachten niet dat veel ouders hun kinderen thuishouden, zoals gebeurde vlak voordat de scholen dicht gingen. Die signalen heb ik namelijk niet gekregen van hen. Ze zijn juist blij dat dingen weer wat normaler worden en dat ze weer toekomen aan andere dingen dan thuisonderwijs.”
Geen traktaties meer
Een andere maatregel in de klas is bijvoorbeeld dat traktaties bij een verjaardag niet meer mogen, legt de schoolleider uit. “Om hygiënische redenen staan we dat voorlopig niet meer toe, omdat kinderen daar vaak met hun vingers aanzitten bijvoorbeeld.” Ook zingen in de klas kan niet meer, omdat dit ongunstig zou zijn voor de verspreiding van het virus. “Bij een jarig kind doen we dat daarom nu tijdens de pauze buiten op het schoolplein. En omdat kinderen steeds hun handen moeten wassen, wat veel gedoe oplevert bij de wastafels, hebben we besloten voorlopig met desinfecterende gel te werken. Daarvan hebben we een flinke voorraad besteld, net als van droge en natte doekjes. Al met al nog een flinke kostenpost!”
Zwangere juf
Kinderen hoeven geen afstand meer te houden, maar voor volwassenen geldt die regel nog wel. Hoe de leerkrachten erop reageren dat ze weer fysiek voor de klas moeten staan? Sommige medewerkers zijn angstig, zegt De Frel. “Zo hebben we iemand van 72 jaar in dienst, uit de kwetsbare groep. Die komt nu niet school. En we hebben ook iemand die zwanger is. Officieel behoort die niet tot de kwetsbare groep, maar hoe ga je daar dan mee om? Dat zijn we nog aan het bekijken. Verder is het met name voor de kleuterleidsters heel spannend, omdat het voor hen bijna niet mogelijk is om anderhalve meter afstand te houden. Als een kind valt of verschoond moet worden, kun je niet om fysiek contact heen. Dat zijn gewoon lastige dingen.”
Mondkapjes en handschoenen
“We krijgen dan ook vragen of ze mondkapjes mogen opzetten, maar daar ben ik zelf geen voorstander van. Ook voor de kinderen lijkt dat me niet prettig. Maar voor de fysieke contactmomenten kan het misschien wel soelaas bieden, net als het dragen van handschoenen. Hoe het team verder omgaat met het afstand houden, bepaalt ieder voor zichzelf, is bij ons de afspraak. We hebben rollen tape aangeschaft, waarmee iedereen lijnen kan plakken op de vloer van zijn lokaal, bijvoorbeeld rond het digibord en het bureau.”
‘’Waar we komende tijd het accent op komt te liggen in de klas? We gaan eerst aandacht besteden aan het sociale- emotionele. Kijken hoe het met de kinderen is en wat afgelopen periode met hen gedaan heeft. Al kun je daar ook niet een op een de focus op zetten. Het is een kwestie van aanvoelen wat een groep op dat moment nodig heeft. Soms is dat gewoon ook juist even flink aan het werk gaan met de leertaken. We gebruiken daarvoor de Kanjertraining en de tips van Kees van Overveld, een gedragsspecialist.”
Soms minder goed slapen
Of ze zelf echt toe aan vakantie is gekomen? “Dat wel, zeker ook door het mooie weer. Daar geniet ik enorm van. Maar ik blijf er in mijn hoofd toch ook wel mee bezig. Tijdens vakanties zet ik altijd de autoreply van mijn mail aan. Dat heb ik nu niet gedaan. Ik wil er toch zijn voor ouders met vragen etc. Ook ’s nachts lig ik er nog wel eens een beetje over te malen. Dan slaap ik soms dus minder goed. Je wilt toch dat alles goed reilt en zeilt straks. Maar al met al kijk ik vooral ook erg uit naar maandag. De kinderen weer zien en mijn team bij elkaar. Dat heb ik écht gemist.”