Publicatie-
datum:

9 september 2020

Publicatiedatum: 9 september 2020
Burgerschap Identiteit

‘’Het manifest is een set van afspraken die we met onderwijs- en pedagogische organisaties hebben gemaakt in de stad Rotterdam. Het ging voornamelijk om wat wij belangrijk vinden als het gaat om burgerschapsonderwijs en in het kader van het welzijn van onze jongeren’’, vertelt Gyzlene Kramer-Zeroual, programmamanager Strategie & Externe Betrekkingen bij Albeda.

De keuze voor een manifest was snel gemaakt, omdat alle betrokken organisaties ergens voor willen staan en samen de verbinding hieraan willen aangaan. Hieruit kwamen een aantal thema’s voort, waaronder samenleven, respect, het eens én oneens zijn en het verschil waarderen. ‘’Je komt er heel snel met elkaar achter dat je dezelfde burgerschapsopdracht hebt, alleen ieders aanpak is net anders. Maar als we met zijn allen een kleine beetje kunnen bijdragen, dan is dat mooi. It takes a village to raise a child’’, meent Kramer-Zeroual.

Kritische vragen

Burgerschapsonderwijs blijft altijd belangrijk, maar maakt wel veel veranderingen door. ‘’Als je kijkt naar wat nu heel relevant is, kom je uit bij de enorme ontwikkelingen op het gebied van technologie en sociale media’’, zegt ze. Zo komen jongeren op een andere manier in aanraking met informatie en (fake) nieuws. ‘’Hoe ga je daarmee om, hoe zorg je dat je in die stroom van informatie je eigen mening kunt vormen en kritische vragen durft te stellen?’’

Ook benadrukt ze dat, zeker in grote steden, klassen eigenlijk een mini-maatschappij vormen. ‘’Een van de belangrijkste vaardigheden is het luisteren naar elkaar en open staan voor verschil. Je moet dan juíst begeleid worden in het vieren van deze verschillen en leerlingen moeten zichzelf aanleren dat hun werkelijkheid niet dé werkelijkheid is.’’

Persoonlijke thema’s

Om hun burgerschapsonderwijs beter vorm te geven, heeft Albeda uitgebreid nagedacht over hun eigen visie op het burgerschapskader. ‘’Dit was een mooi proces. Zo hebben we veel tafelgesprekken en sessies met onze studenten én docenten gehad. We vroegen: wat leeft er nou bij ons? Wat missen jullie? En wat vinden jullie belangrijk?’’

Dit leidde tot 7 thema’s waar een Albeda-student na het afronden van de studie in ontwikkeld is. Zo zijn dat burgers die:

  1. Inclusief zijn
  2. Zich bewust zijn van hun levensstijl
  3. Duurzaam betrokken zijn
  4. Politiek bewust zijn
  5. Inzicht hebben in eigen financiën
  6. Hun eigen talent weten in te zetten voor de omgeving
  7. Zich verbinden met de lokale identiteit

Op allerlei manieren leren de studenten zich te ontwikkelen op deze gebieden. ‘’Zo hebben we heel veel programma’s waarbij we ze helpen om weerbaarder te worden, te zorgen dat ze kunnen incasseren en met tegenslagen om kunnen gaan én zelfverzekerd in de maatschappij staan’’, legt Kramer-Zeroual uit. Maar dit gebeurt lang niet alleen binnen de schoolmuren van Albeda. ‘’De stad is ook onze campus. We faciliteren in de verbinding met de stad en regio. Vanuit burgerschap willen we dus 50% in de klas doen en de andere helft buiten. Studenten moeten zo veel mogelijk zelf ervaren, uitproberen én fouten durven maken.’’

Professionaliseren

Behalve de studenten, bekommert Albeda zich ook om de professionalisering van docenten op het gebied van burgerschapsonderwijs. ‘’Veranderingen in de maatschappij gaan heel hard. Het is noodzakelijk dat docenten gesprekken en ontmoetingen over burgerschap blijven houden. Zo investeerden wij in een leergang’’, zegt Kramer-Zeroual. Deze sessies zijn zo opgebouwd dat iedere sessie een thema omvat. ‘’Hierbij gaan docenten met een externe specialist het gesprek aan. Na een paar sessies hebben ze de leergang doorlopen en staan ze met meer inspiratie en verbinding tot elkaar in de organisatie.’’

Of de politiek hier nog een steentje aan kan bijdragen? Volgens Kramer-Zeroual is het altijd goed als zij investeert in docenten. ‘’Als je vraagt aan docenten wat ze wensen omtrent burgerschapsonderwijs, krijg je het antwoord: meer tijd. Als zij namelijk met hun klas naar de Tweede Kamer willen, ben je een paar uur kwijt. Vaak is die tijd er niet. Het zou fijn zijn als er meer tijd is om de buitenwereld in te trekken.’’

Gesprek aangaan

Verder wil zij andere scholen meegeven dat de kennis en wijsheid rondom burgerschapsonderwijs vaak binnenin de eigen organisatie zit. ‘’Er moet gewoon een groep mensen opstaan die zegt: wij gaan dit gesprek faciliteren. Daar moet je tijd voor maken. Betrek iedereen erbij, wees inclusief. Van studenten, zorgdocenten tot mentoren. De verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij burgerschapsdocenten. Zodra je met zijn allen nadenkt over wat je goed doet en wat beter kan, ontstaat er bewustzijn en is het een begin van een verandering.’’

Benieuwd wat Verus voor jouw school kan betekenen op het gebied van burgerschapsvorming? Kijk dan hier of neem contact op met Jacomijn van der Kooij.

Gerelateerde berichten