Voordat je het weet, gaat zo’n bijeenkomst vooral over overtuigingen. Een bepaalde opvatting van identiteit komt tegenover een andere te staan. Als het niet lukt om de ander ervan te overtuigen dat de christelijke identiteit toch echt betekent dat…, stokt het gesprek en blijven frustratie en onbegrip hangen. Dat achter al die overtuigingen harten kloppen die het beste willen voor kinderen, raakt uit beeld.
Van hart tot hart
Hoe maak je van zo’n dag of avond een gesprek van hart tot hart? Over de vragen waar identiteit uiteindelijk om draait: wat wil je het liefst voor je leerlingen en kinderen? Wat gun je hen voor hun leven? Wat is voor jou heilig in opvoeding en onderwijs? Waar komt dat thuis en op school tot uitdrukking? Waar zou het zich misschien nog meer mogen laten zien?
Maak er een voorstelling van, is het antwoord van mijn collega Erik Renkema en mij. Als theatermakers openen wij het hart en de ziel, zodat het gesprek ontstaat dat je graag wilt zien als het over identiteit gaat. Over de vraag waar onderwijs ten diepste voor bedoeld is.
Verhaal
In één van mijn voorstellingen vertel ik een verhaal over Jezus (Marcus 9: 9-37). Je hoeft niet gelovig te zijn om daarin je eigen streven, onmacht en aarzelend vertrouwen weerspiegeld te zien. Als Jezus met drie van zijn leerlingen even weg is, krijgen de negen overgebleven leerlingen te maken met een moeilijk geval. Een wanhopige vader brengt zijn zoon bij hen, die nooit heeft kunnen praten en zich alleen kan uiten door stuiptrekken, schuimbekken en knarsetanden. Of zij daar wat aan kunnen doen.
Ze proberen van alles, maar het lukt hen niet om iets voor die jongen te betekenen. Dan blijkt uiteindelijk dat niet hun kennis en vaardigheden de doorslag geven, maar hun (gebrek aan) vertrouwen. Én hun bereidheid om dat kind in het midden te zetten, in de ogen te zien, te ‘ontvangen’.
Vruchtbaar
Na zo’n voorstelling zijn de verhalen niet van de lucht. Over het wonder van onderwijs en opvoeding, dat gelukkig niet (geheel) afhankelijk is van onze plannen en competenties, zich op verrassende manieren voltrekt en altijd ongrijpbaar blijft.
Als dat geen identiteit is… En voor wie zich daar zorgen over maakt: zo’n gesprek kan ook heel goed leiden tot een nieuw identiteitsdocument, ontwikkeling van het levensbeschouwelijk onderwijs of een boost voor de teamcultuur waardoor verschillen vruchtbaar worden.
Ervaar het zelf door komend schooljaar ook zo’n voorstelling van Erik of mij te boeken!
